2024 Kira Gelirleri İçin Beyanname Süreci ve İndirim Yöntemleri

2024 yılında elde edilen kira geliri, 33 bin liralık istisna tutarını aşıyorsa beyanname verilmesi gerekiyor. 2 Nisan’a kadar bu işlem yapılmalı. Kiracıların verdiği bilgiler ve tapu, banka, sigorta kuruluşlarından sağlanan verilerle evin kirada olup olmadığı tespit edilebiliyor.
Kira beyannamesi doldurulurken ‘getiri’ ve ‘götürü’ gider yöntemlerinden biri tercih ediliyor. Götürü gider yöntemi seçildiğinde, istisna tutarı çıkarıldıktan sonra kalan tutardan yüzde 15 daha indirim yapılması sağlanıyor. Bu yöntem, mülk sahiplerinin vergi yükünü azaltmalarına yardımcı oluyor.
Gerçek gider yöntemiyle ise evle ilgili yapılan asansör, yalıtım, kombi, ankastre masrafları kira gelirinden indirilebiliyor. Ayrıca, ev krediyle alınmışsa faiz ödemeleri de gider olarak gösterilebiliyor. Bu durum, mülk sahiplerinin ödeyecekleri vergi tutarını önemli ölçüde düşürüyor.
Ev, 2020’den sonra alındıysa, evin satın alma bedelinin yüzde 5’i gider olarak hesaba dahil ediliyor. Mülk sahibinin kendisi, eşi ve çocukları için yaptığı bazı harcamalar da gider olarak gösterilebiliyor. Bu harcamalar arasında eğitim, sağlık ve hayat sigortası gibi masraflar dikkat çekiyor.
‘Hazirbeyan.gib.gov.tr’ internet adresine girildiğinde, beyanname ekranında ‘istisna’, ‘gider’ gibi bölümlere yazılan her bir tutar, kira gelirinin düşmesini sağlıyor. Bu sayede mülk sahipleri, ödenecek vergi tutarını azaltma fırsatı buluyor.
Eğitim harcaması indiriminde 18 yaş sınırı bulunuyor. Eğer üniversite eğitimi devam ediyorsa, 25 yaşın dolmaması gerekiyor. Kitap ve kırtasiye masrafları, servis ücretleri, kurs ücretleri, kreş ve özel yurt masrafları indirim konusu yapılabiliyor. Ancak okul yemek parası ve vakıf üniversitelerine ödenen eğitim harcamaları indirim olarak dikkate alınamıyor.
Harcama belgeleri beyanname verirken eklenmiyor. Ancak faturanın alındığı işletme unvanı, vergi ve fatura numarası ilgili satılara kaydediliyor. Bu harcamalara ilişkin belgelerin mülk sahipleri tarafından beyannameye yazıldıktan sonra 5 yıl saklanması gerekiyor.
Kira vergisi mükellefinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortalarına ödenen primlerin yüzde 50’si ile ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve işsizlik gibi şahıs sigorta primlerinin yüzde 100’ü gelir matrahından indirilebiliyor. Bu indirimler, mülk sahiplerinin vergi yükünü azaltmada önemli bir rol oynuyor.
Bağış ve yardımlar da mülk sahiplerinin vergi matrahını düşürmelerine yardımcı oluyor. Kamu kurumlarına, kamu yararına çalışan derneklere ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağışların bir kısmına indirim imkanı tanınıyor. Bu durum, mülk sahiplerinin vergi yükünü hafifletiyor.
Mülk sahibi, yıllık 220 bin lira kira geliri elde etmiş ve götürü gider yöntemini seçmiş olsun. Bu durumda önce 33 bin liralık istisna tutarı düşülecek. Kalan 187 bin liranın yüzde 15’i (28 bin 50 lira) götürü gider kuralı gereği indirilecek. Böylece istisna ve gider düşülmüş kira geliri 158 bin 950 lira olarak hesaplanıyor.
Bu kişinin eğitim, sağlık masrafları varsa 158 bin 950 liranın yüzde 10’unu yani 15 bin 895 lirayı aşmayacak şekilde indirim yapma hakkı bulunuyor. Sonuç itibarıyla bu indirimleri düşen mülk sahibine çıkan vergi 19 bin 15 lira oluyor. Eğer bu harcamaların hiçbiri indirilmemiş olsaydı, ev sahibi 26 bin 962 lira vergi ödeyecekti.